Page 5 - 244. sayı Kasım 2014

Dernekten

İŞ CİNAYETLERİ SON BULMALI!

Ekim 2014 Salı günü, Karaman ili Ermenek ilçesinde özel sektöre ait yer altı kömür ocağında, yerin yaklaşık 350
28 metre altında 18 maden işçisinin sular altında kaldığı bir kaza yaşanmıştır. Maden emekçilerinden henüz bir haber
alınılmamasına rağmen, saatler ilerledikçe umutlarımız giderek azalmaktadır.
Kazanın yaşandığı maden işletmesine bitişik olan ve daha önce çalışılmış, eski bir maden işletmesinde bulunan tahminen
10.000 metreküp suyun aniden ocak içerisindeki çalışma alanlarına dolması sonucu ocakta bulunan 18 maden emekçisi
su altında kalmıştır.

Karaman-Ermenek’teki kaza olayı incelendiğinde; yine rodövans olarak tabir edilen maden işletmelerinin kiralanması
yöntemi karşımıza çıkmaktadır. Kazanın meydana geldiği sahada, 3 ayrı firmanın aynı anda rodövans yöntemi ile üretim
yaptığı görülmektedir. Maden işletmesinde çalışan işçiler Soma’da da olduğu gibi genellikle çevre köylerden gelen sendi-
kasız ve düşük ücretlerle çalışan emekçilerdir.

Uzmanların belirttiğine göre; havza madenciliği yapılmadığı için, ocaklarda yapılan üretimle mücavir alanlarda daha
önceki yıllarda yapılan imalatların birbirini nasıl etkileyebileceği bilinmeden planlama ve üretim gerçekleştirilmektedir.
Ermenek‘te meydana gelen kaza da havza madenciliği yapılmamasının bir sonucudur. Havza madenciliği, bir havzada
bulunan madenlerin, bütüncül bir bakış açısı ile planlanması ve üretilmesi anlamına gelmektedir. Aynı havzada farklı fir-
maların, değişik ya da aynı zamanda yaptıkları planlama ve üretimi birbirlerinden bağımsız, habersiz, birbirlerini olum-
suz etkileyebilecek şekilde yerine getirilmesi politikası sürdükçe Soma‘da, Elbistan‘da ve son olarak Ermenek‘te yaşanan
facialar gelecekte de yaşanabilecektir.
Ülkemiz, iş kazalarında dünyada üst sıralarda yer almaktadır. Özellikle maden kazaları son yıllarda belirgin olarak art-
maktadır. 2008 yılında 43 maden çalışanı iş kazası sonucu yaşamını yitirmişken, 2009 yılında bu sayı 92‘ye çıkmıştır.
2010 yılında 105 işçi, 2011 yılında 77 işçi, 2012 yılında 61 işçi maden kazalarında yaşamını yitirmiştir. 2014 yılında
maden sektöründe iş kazaları sonucu 400 civarında maden emekçisi hayatını kaybetmiştir.
Ülkemizde yüksek risk taşıyan, mühendislik biliminden ve tekniğinden uzak, kural ve denetim olmaksızın, tamamen
ilkel koşullarda çalışan pek çok maden işletmesi bulunmaktadır. Bu işletmelerde her an kaza olma olasılığı mevcuttur.
Madenciliğin kendisine özgü durumlar göz önüne alınarak kapsamlı bir risk haritasının söz konusu ilgili Bakanlıklarca
hazırlanması ve denetimlerin buna göre yapılması gerekmektedir.
Devletin, işçi sağlığı-iş güvenliği alanında araştırma yaptırmaktan, üretim süreçleri konusunda tarafları bilgilendirmeye,
ulusal mevzuatı günün gereksinimlerini karşılayacak bir biçimde güncelleştirmekten, insan sağlığını her şeyin üstünde
tutarak işyerlerini etkili bir biçimde denetlemesine kadar pek çok sorumluluğu vardır. İşverenlerin büyük bir bölümü; insa-
nın, çalışanın korunmasını, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasını maliyet unsuru olarak görmektedir. Yasanın
zorunlu kıldığı önlemleri almak, sağlık kurullarını oluşturmak konusunda işverenlerin sorumluluklarını kendiliğinden ye-
rine getirmeleri beklenmemelidir. Bundan önce olduğu gibi “gerekenler yapılacaktır” gerekçesinin arkasına sığınılmadan
gerçek sorumlular belirlenmeli ve gereken tüm önlemler biran önce alınmalıdır.

ODTÜ Mezunları Derneği
Yönetim Kurulu

6 ODTÜLÜLER BÜLTENİ 244